Chú giải kinh Nhân Quả Ba Đời (P.2)

Pháp thí thù thắng hơn các sự bố thí

Hoa luôn tỏa ngát hương thơm dịu mát và làm mọi người thích thú ngắm nhìn nên cúng hoa được tướng đẹp đẽ, trang nghiêm; thường xuyên nóng giận, bất bình sẽ chịu quả xấu xí, đen đúa. Một công đức khác cũng tác thành ngoại hình xinh đẹp là biết xử sự ôn hòa, nói lời từ ái; người xuất gia thì không dâm dục, người tại gia thì không tà hạnh, luôn sống chung thuỷ và hay thương người, thương vật nên cảm thành gương mặt đẹp đẽ, dễ thương. Nóng giận cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tướng mạo không được trang nghiêm, đoan chính mặt mũi xấu xí, nhìn thấy không muốn thân cận, gần gũi hoặc mến thương.

Ưa học hỏi, tham khảo, nghiên cứu lời Phật dạy, biết nghiệm xét, quán chiếu nên phát sinh trí tuệ thấy biết đúng như thật, nhờ vậy mà biết cách vượt qua cạm bẫy cuộc đời để sống bình yên, hạnh phúc. Khi siêng học hỏi lời Phật dạy mà còn đem ra giảng nói lại với nhiều người để biết được điều hay lẽ phải mà bắt chước làm theo, giúp mọi người sống có tình thương yêu chân thật bằng trái tim hiểu biết. Người có lòng nhân luôn siêng năng học hỏi, trau dồi kiến thức từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, đến khi lớn khôn gặp được Tam bảo lại càng siêng học nhiều hơn; nhờ vậy thông minh, sáng suốt, biết cách tu tập chuyển hoá nỗi khổ, niềm đau thành an vui, hạnh phúc. Học hiểu, đọc tụng lời Phật dạy là trách nhiệm và bổn phận của người tại gia, nhờ vậy biết cách làm phước và tu hành; do đó hiện đời thông minh và trí tuệ nên không bị phiền não tham-sân-si làm tổn hại.

Chúng ta gặp nhau mà cảm thấy hân hoan, vui vẻ, tay bắt mặt mừng là do nhiều đời ta từng yêu thương, gắn bó với nhau; hay mới gặp nhau mà cảm thấy bực bội, khó chịu thì biết mình đã từng gây đau khổ cho nhau. Có duyên gặp gỡ vui mừng là những người từng yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau trong quá khứ, có khi là cha mẹ, có khi là vợ chồng hoặc bạn bè thân thiết. Người phật tử khi đến chùa trước phải biết quy kính Tam bảo, kế đến tôn kính quý thầy cô, vui vẻ làm công quả phụ giúp việc chùa khi cần thiết; nhờ vậy duyên lành được kết nối sâu sắc bằng tình người trong cuộc sống, bằng đạo nghĩa thầy trò nên mới gặp nhau đã tay bắt mặt mừng trong niềm vui vô hạn.

Sống đúng đạo nghĩa làm người

Chung thủy và biết nhường nhịn, cảm thông và biết tha thứ cho nhau là bí quyết dẫn đến hạnh phúc gia đình dài lâu. Thành thật là một đức tính tốt đẹp luôn giúp vợ chồng biết thương yêu, tin tưởng lẫn nhau. Chồng không gian dối vợ, vợ luôn trung thực, thật thà với chồng nên không có sự nghi ngờ. Khi mới quen nhau còn trong giai đoạn tìm hiểu ai cũng muốn làm đẹp lòng người yêu nên bằng mọi giá thể hiện những đức tính tốt đẹp, đến khi lấy nhau bắt đầu thói quen xấu lộ ra, nếu không biết cảm thông và tha thứ thì dễ dàng dẫn đến mâu thuẫn, xung đột, gây gổ, cãi vã, trách móc lẫn nhau. Nhẹ thì gia đình xào xáo, bất đồng quan điểm, nặng thì dẫn đến ly dị, ly hôn. Muốn giữ vững hạnh phúc gia đình vợ chồng phải đồng phát tâm cùng hướng về con đường thiện, hãy nói không với các việc xấu ác và hãy siêng năng làm những việc tốt lành. Chồng phải biết thương yêu, quý kính, tôn trọng vợ, đó là chất liệu làm nên hạnh phúc gia đình. Ngày xưa quan niệm chồng chúa vợ tôi xem con là nợ, vợ là oan gia, cha mẹ vợ là con khỉ già nên người phụ nữ trong thời đại này chịu nhiều thiệt thòi to lớn. Trai năm thê bảy thiếp, gái chính chuyên chỉ một chồng nên người phụ nữ không được tôn trọng. Tôn trọng vợ là biết quan tâm, nói những lời khen ngợi về tài năng và đức hạnh của vợ, biết thương yêu và không khinh thường vợ trên tinh thần bình đẳng nam nữ, không nên coi vợ như người đầy tớ muốn mắng chửi, đánh đập lúc nào cũng được, gây ra cảnh bạo hành trong gia đình. Chồng luôn thương yêu, quý mến vợ và một lòng sống thủy chung là yếu tố chính để bảo vệ tình yêu, hạnh phúc lứa đôi. Một gia đình hạnh phúc trên thuận dưới hòa không thể có người chồng lăng nhăng, dan díu với người nữ khác.

Biết hâm nóng lại tình yêu

Người phụ nữ thường quản lý, quán xuyến, sắp xếp ổn định việc nhà giỏi hơn đàn ông nên chồng phải tin tưởng tuyệt đối, giao quyền cho vợ. Nếu người chồng so đo, ích kỷ, hẹp hòi, đưa tiền cho vợ từng bữa thì chẳng khác nào xem vợ như người giúp việc. Người chồng nên hâm nóng tình yêu bằng cách tặng quà hay mua đồ trang sức cho vợ vào những ngày kỷ niệm. Lúc mới quen nhau người nam thường tặng quà cho người nữ để lấy lòng, khi đã chính thức nên duyên thì ít quan tâm đến cảm xúc hay vấn đề tặng quà cho vợ vì nghĩ nàng đã thuộc về mình. Thích làm đẹp và mang đồ trang sức là sở thích của người nữ, việc quan tâm tặng quà cho vợ để nhắc lại những kỷ niệm đẹp thời hai đứa mới yêu nhau làm cho người nữ tăng thêm phần hạnh phúc, là cách thức hâm nóng lại tình yêu để phụ nữ tăng thêm nghị lực sống, cố gắng vượt qua những gian nan, khó khăn và cực khổ mà họ phải gánh lấy một mình khi làm vợ. Việc mua đồ trang sức tặng cho vợ là thể hiện mẫu người chồng lý tưởng, giúp cho tình nghĩa vợ chồng luôn được đẹp mãi theo thời gian.

Theo quan niệm ngày xưa, người chồng là lao động chính trong gia đình, người vợ lo việc sinh đẻ và nuôi dạy con cái, lo chu toàn mọi việc trong nhà. Thời đại ngày nay cả chồng lẫn vợ đều cùng làm việc như nhau, nếu chồng đi làm về mở ti vi xem hoặc nằm phè ra nghỉ, để vợ một mình lo việc cơm nước là không hợp lý, người chồng phải biết chia sẻ, gánh vác cùng vợ. Khi chồng nóng giận nặng lời thì vợ phải biết nhẫn nhịn và tìm cách lựa lời khuyên nhủ, hoặc khi chồng khuyên bảo hay chỉ dạy điều gì thì vợ phải biết lắng nghe. Người vợ phải luôn một lòng thương yêu, quý kính, thủy chung với chồng để giữ mãi kỷ niệm đẹp của tình yêu lứa đôi; biết quán xuyến và xử lý việc nhà một cách tốt đẹp; gần gũi, đối đãi tốt với họ hàng thân thuộc, khách khứa và những người giúp việc thay chồng; biết chi tiêu, mua sắm đúng mức và gìn giữ tiền bạc, tài sản cho gia đình; cẩn thận, siêng năng, tháo vát, vuông tròn trong mọi công việc. Nhờ những yếu tố tích cực trên mà vợ chồng sống với nhau bền lâu dài từ đời này sang kiếp nọ.

Một gia đình thành đạt và sống êm ấm, hạnh phúc trong tình yêu thương chân thật là nhờ cha mẹ đạo đức, mẫu mực, hết lòng nuôi dạy con cái khôn lớn, trưởng thành, ai cũng có công danh sự nghiệp tốt đẹp. Gia đình như thế thường được mọi người kính trọng, tôn quý nhờ con cái biết hiếu dưỡng cha mẹ, anh chị em vui vẻ sống với nhau hòa thuận, biết kính trên nhường dưới, vợ chồng biết chia ngọt xẻ bùi, cùng gánh vác trách nhiệm và bổn phận để hỗ trợ cho nhau. Ngoài những trách nhiệm đối với gia đình, người thân, ta còn quan tâm giúp đỡ kẻ thế cô bần hàn, người già neo đơn, người tàn tật; thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ trẻ em không cha mẹ. Tóm lại, trong sự sống tương giao này ta cần phải có tấm lòng từ bi biết chia vui sớt khổ với mọi người tùy theo hoàn cảnh để ta và người cùng sống trong bình yên, hạnh phúc bằng trái tim yêu thương và hiểu biết.

Nếu ai theo truyền thống có ông trời tạo ra vạn vật để nuôi sống con người và cúng tế thần linh thì sẽ cám ơn ông trời, do đó mặc tình săn bắt, bẫy lưới các loại thú vật để nuôi sống bản thân. Do nhân giết hại như thế nên đời nay sinh ra cha mẹ mất sớm, không người nuôi nấng, dạy dỗ, chính vì vậy mà lao khổ trăm bề, chịu khổ sở, cô đơn. Loài súc sinh tuy không có suy nghĩ, hiểu biết như con người nhưng chúng vẫn có mối quan hệ yêu thương mật thiết với nhau bằng ngôn ngữ của chúng. Hai con đực, cái đang sống bên nhau êm đềm, hạnh phúc, sao ta lại giăng bẫy hoặc bắn đi một con? Chúng vẫn sẽ đau khổ trong sự mất mát ấy, ta vì ăn ngon mặc đẹp mà nỡ nhẫn tâm giêt hại chúng như thế để phục vụ nhu cầu cá nhân mình. Ai cũng tham sống sợ chết, vậy mà ta vì không có lòng từ bi mà sát sinh, hại vật nên quả báo hiện đời bị giết hại trở lại hoặc phải trả ân oán, hận thù khi hội đủ nhân duyên.

Nhờ có tấm lòng rộng mở luôn đem niềm vui chan hòa đến với tất cả mọi người, sẵn sàng chia sẻ nỗi khổ, niềm đau với người khốn khó để làm vơi bớt nỗi đau bất hạnh; đã thương người mà còn hay phóng sinh, cứu vật nên con cháu đông đúc, cùng nhau hòa hợp mà vui sống, tuổi thọ được lâu dài, không có người chết yểu hay bệnh hoạn nặng nề. Đó là phước báo lớn lao, mọi người hãy nên thường xuyên quán chiếu, soi sáng để ý thức được sự khổ đau do việc giết hại gây ra. Một nhân duyên khác được phước báu như thế là hay khuyên nhủ mọi người sống vui vẻ, hoà thuận, biết kính trên nhường dưới, luôn sống với tinh thần đoàn kết thương yêu, bao bọc che chở và giúp đỡ lẫn nhau; ngoài ra còn không nói lời đòn xóc hai đầu gây chia rẽ, đến với người này lại nói xấu người kia, đến người kia lại nói xấu người nọ, làm hai bên hiểu lầm lẫn nhau mà gây ra oán giận, thù hằn.

Phóng sinh ở đây có ý nghĩa cao hơn là giúp con người trước, sau tùy duyên thấy loài vật nào đang bị giam cầm hoặc sắp bị giết thì mở rộng lòng từ để mua lại và thả chúng về trú xứ ban đầu. Người có lòng từ không bao giờ dám sát sinh, hại vật mà còn hay giúp người, cứu vật; do vậy hiện đời phước báu đông đủ, cháu con đầy nhà mà vẫn sống an vui, hạnh phúc. Người xuất gia nếu tu hành chân chính và giáo hóa rộng rãi không biết mệt mỏi, nhàm chán thì có đông vô số đệ tử bốn chúng cùng tu.

Phá hoại sự sống người và vật

Chúng ta thường tham sống sợ chết nên ai cũng cố gắng bảo vệ mạng sống chính mình mà nỡ nhẫn tâm giết hại các loài khác để bồi bổ thân này. Chính vì thế con người tìm đủ mọi cách để sát sinh hại vật, muốn câu cá thì họ phải phá ổ kiến vàng để lấy trứng câu, dùng ná bắn phá tổ chim, nuôi gà lấy trứng, tìm đủ mọi cách để mưu cầu sự sống cho riêng mình mà đành lòng sát hại các loài vật. Nhân hủy diệt thì quả khổ đau nên sinh con mang nặng đẻ đau mà nuôi không được, đành cam chịu mất mát, đau thương trong sinh ly tử biệt. Bồ tát sợ nhân biết ngừa từ nhân xấu ban đầu nên tránh được nhiều tai hoạ trong đời. Chúng sinh khi gặp quả xấu mới than vãn, trách móc, lo lắng, sợ hãi rồi đổ thừa trời Phật không linh hiển, sao không giúp đỡ người mong cầu được như ý. Khi gieo nhân xấu thì vui vẻ hả hê như ăn cá đang có trứng, nuôi gà vịt lấy trứng ăn… Khi quả xấu đến thì than trời trách đất phiền muộn, khổ đau do không biết ngăn ngừa từ nhân chỉ vì thiếu hiểu biết và không tin sâu nhân quả.

Ở đời có nhiều điều éo le hết sức, gái lớn lên mà không có chồng thị bị thế gian nquyền rủa, cho rằng người đó vô duyên hay là gái độc. Không chồng là một phước lớn vì khỏi phải bận tâm lo lắng việc con cái, nhờ vậy có thời gian để nuôi dưỡng cha mẹ mà đáp đền công đức sinh thành dưỡng dục. Nếu đủ duyên được xuất gia làm Ni chúng để tu hành thì hạnh phúc biết dường nào; còn có chồng mà không có con cũng đâu có sao, chỉ sợ ông chồng vì muốn có con để nối dõi tông đường mà sinh tâm lấy vợ bé thì chỗ này hơi rắc rối, nếu không biết dàn xếp hài hòa thì sinh chuyện ghen tuông có thể làm đổ vỡ hạnh phúc gia đình. Ngược lại, người chồng có vợ mà không con nhưng vẫn một lòng thủy chung với vợ, chắn chắn người này là một phật tử thuần thành có niềm tin sâu với Tam bảo nên biết đối xử đúng cách, do đó hai người sống bên nhau rất hạnh phúc. Thường gia đình nào không con lúc tuổi già bệnh đau đi đứng khó khăn thì không ai nuôi nấng, giúp đỡ, cuộc sống sẽ phải chật vật, cô đơn. Tuy nhiên, nếu hai vợ chồng biết tu nhân tích đức thì cuộc sống cũng không có gì phải lo lắng, bận lòng. Nhân hại người cô độc thường hay bị quả cô đơn trở lại, do đó khi còn trẻ phải biết giúp đỡ người tàn tật, người già cả, trẻ mồ côi, người không ai nuôi dưỡng tuỳ theo khả năng mà mở lòng giúp đỡ.

Sống lâu trường thọ là điều ai cũng muốn nhưng ít ai được toại nguyện như ý. Bởi vì sao? Chúng ta muốn sống lâu, sống thọ mà không chịu tìm hiểu nguyên nhân, cứ nghĩ rằng con người là tôn quý nên mặc tình giết hại để nuôi dưỡng bản thân mình, làm tổn hại các loài súc sinh không thương tiếc; do đó phải chịu quả bệnh hoạn, đau yếu, chết yểu là lẽ đương nhiên. Muốn sống thọ ta phải biết thương người, thương vật, thường quán chiếu chúng cũng có mạng sống và bình đẳng như ta, vì ngu si mê muội mà bị đọa như thế. Nhờ thường xuyên suy gẫm như vậy ta sẽ phát sinh trí tuệ mà hiểu thấu muôn loài, do đó biết cách không làm tổn hại người và vật.

Người phật tử khi quy y Tam bảo giới thứ nhất phải ý thức được sát sinh hại vật sẽ làm đau khổ chúng sinh vì ai cũng tham sống sợ chết. Phật vì lòng từ bi thương xót tất cả muôn loài nên khuyên người xuất gia không được ăn mặn mà hay ăn chay để thể hiện lòng từ bi. Người tại gia tuy còn ăn mặn nhưng ăn theo Tam tịnh nhục, có nghĩa là không trực tiếp giết hại, xúi bảo người khác giết hại và vui vẻ đồng tình khi thấy người khác giết hại. Ăn bằng cách mua con vật khi người ta đã làm sẵn hoặc được nấu chín, nếu có tội cũng nhẹ có thể sám hối, làm phước, phóng sinh thì sẽ chuyển được. Người phật tử chân chính phải biết ăn chay mỗi tháng tối thiểu từ 2 ngày cho đến 10 ngày và có thể ăn chay trường luôn càng tốt. Nếu vì hoàn cảnh sống mà ta không thể ăn chay hoàn toàn thì nên ăn mặn theo tinh thần từ bi, không thấy, không nghe, không giết.

Chết yểu hay chết không đúng tuổi thọ là một vấn nạn lớn cho con người ngày nay, vì nhu cầu sự sống mà chúng ta giết hại hằng ngày không biết bao nhiêu loài vật với đủ mọi hình thức nấu nướng, luộc, chiên xào; thậm chí có những người ăn uống hết sức dã man, chúng cho con gà vào trên lò than có đặt tấm nhôm, nóng quá con gà phải chạy tới chạy lui một hồi. Họ đem chặt hai bàn chân con gà ăn trước, khi con gà vẫn sống thì còn nhiều chuyện ghê tởm hơn nữa. Chúng tôi rất mong mọi người hãy nên suy xét cẩn thận trước khi làm một việc gì, không lẽ vì mạng sống của mình mà ta nỡ tàn ác đến thế ư? Giết hại là nhân làm tổn thương lòng từ bi của con người nên quả chết yểu, chết bất đắc kỳ tử, chết nước, chết do tai nạn giao thông, chết cháy, chết bị trộm cướp giết, chết do vua quan hãm hại, chết do chiến tranh, binh đao, sóng thần, động đất, lũ lụt… hết thảy đều do nhân giết vật nuôi mạng sống của mình. Trong các tội ác, nghiệp sát là tội nặng nề nhất, từ giết vật lâu ngày dẫn đến quen tay rồi có thể giết người khi không làm chủ bản thân. Muốn chuyển hoá được nghiệp sát sinh hại vật ta phải thường xuyên quán tình thương, quán từ bi, quán trí tuệ rộng lớn để thấy tất cả chúng sinh là người thân yêu của chúng ta.

Phá hoại hạnh phúc gia đình người khác

Khi lớn lên ai cũng muốn có một mái ấm gia đình sống an vui, hạnh phúc trong tình yêu đôi lứa, nhưng tại sao ta mãi cô đơn không người ưng thuận, làm quen được một thời gian họ cũng tìm cách lánh xa, không chịu nên duyên chồng vợ. Tất nhiên, mọi việc đều có nguyên nhân, không phải khi không bỗng dưng như vậy. Nhân quả rất công bằng, nếu ta không ly gián vợ chồng người khác làm họ khổ đau, tuyệt vọng thì tại sao ta lại cô đơn trong khi lòng luôn thèm muốn một tình yêu đích thực. Phá hoại hạnh phúc gia đình người là nhân không hạnh phúc trong đời sống hiện tại, khi ta gá nghĩa vợ chồng với ai thì cũng không được lâu dài, bền bỉ, bị đổ vỡ nửa chừng hoặc bị chết sớm. Người phật tử khi nằm trong hoàn cảnh đó không nên buồn khổ vì có cơ hội báo hiếu mẹ cha hoặc nuôi con một mình, lúc này ta có thời gian quán chiếu nhiều hơn để thấy rõ không có tình yêu thương chồng vợ mình sẽ bớt nhọc công, lao sức lo lắng nhiều điều mà an tâm làm tròn trách nhiệm khác, chúng ta sẽ có cơ hội giúp đỡ sẻ chia nhiều hơn.

Sống ở đời ít ai nghĩ hậu quả về sau, chỉ biết thỏa mãn khoái lạc nên mặc tình dan díu, lấy chồng người khác làm vợ người đau khổ tràn trề, có khi gần như tuyệt vọng. Không gì buồn tủi, cô đơn hơn khi có chồng mà chẳng được chồng yêu, lại đi tìm người con gái khác để ân ái, dẫn đến ghen tuông mà gây ra nhiều vụ án hết sức thảm thương. Vợ nhỏ thân tàn ma dại vì bị vợ lớn tạc axit, người chồng buồn quá nhảy lầu tự tử, vợ lớn lãnh án chung thân, con cái sa đà nghiện ngập, hút chích. Thật tội nghiệp thay cho thân phận đàn bà, vì chút ghen tuông vô cớ mà làm tan nát hạnh phúc gia đình. Làm đấng mày râu các anh hãy nên chín chắn suy nghĩ, chớ vì tham đắm sắc đẹp mỹ nhân mà làm khổ lẫn nhau. Phụ nữ ngày nay phần đông ở góa, tuy có chồng nhưng không bao giờ có được tình yêu trọn vẹn, khổ đau, buồn tủi, hận lòng một mình, côi cút nuôi con trong đau xót vô vàn. Nhiều người ở vậy không nổi nên tìm chỗ gá nghĩa nương thân nhưng ít bao giờ được hạnh phúc trọn vẹn, và cuối cùng cũng đường ai nấy đi. Nhân khinh rẻ, mạt sát chồng, hung dữ coi thường chồng nên gieo nhân thì phải gặt quả, bụng làm dạ chịu chứ than thân trách phận làm sao được. Tuy nhiên, nếu người biết tu thì dễ dàng vượt qua chỗ này mà lo làm ăn, nuôi dạy con cái đến nơi đến chốn, nương nhờ cửa Phật mà sống tốt hơn nhờ tin sâu nhân quả, biết tu tâm dưỡng tính trở lại nên ngày càng bình yên hạnh phúc.

Người bần cùng khốn khổ vì làm tôi tớ cho thiên hạ mà sống nhọc nhằn, bị người sai khiến, hành hạ đủ điều, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, còn tệ hơn kiếp ngựa trâu cày bừa cực khổ, chuyên chở ngày đêm, bị người trói cột, đánh đập đau đớn. Tất cả đều do mình tạo lấy vì kiếp trước được người giúp đỡ, lo lắng như người thân lại không biết ơn mà còn đang tâm phản phúc, làm người bị nạn. Do nhân như thế mà ngày nay phải chịu quả khổ, chịu nhọc nhằn làm thân tôi tớ, khổ sở trăm bề. Chúng ta thọ ơn ai phải biết ghi nhớ trong lòng, chờ có cơ hội mà đền ơn đáp nghĩa, chớ nên phụ bạc, ác lòng hại người giúp đỡ mà trăm kiếp, nghìn đời phải chịu quả khổ đắng cay làm tôi mọi cho người. Khi thọ ơn ai điều gì dù rất nhỏ nhẹm thì người hiểu đạo cũng phải khắc cốt ghi tâm, chờ có dịp để đền ơn đáp nghĩa. Không trả ơn mà còn phản phúc thì đời nay nghiệp nặng phải sinh làm trâu, bò, lừa, ngựa để kéo xe nặng nhọc mà vẫn bị người bạc đãi, nhẹ thì làm tôi tớ cho người sai bảo mà trả quả kiếp xưa.

Sáu căn không đầy đủ do nhân gì

Con người làm được mọi việc tốt đẹp, an toàn là nhờ có đôi mắt sáng, đôi mắt ấy nhìn thấu rõ mọi sự vật để ngắm nhìn vẻ đẹp của thiên nhiên, vạn vật. Có một bà lão ăn mày muốn cúng dường Tam bảo mà không có tiền, một hôm bà xin được 2 xu, với lòng thành kính bà nhịn ăn đi đến tiệm mua dầu. Người chủ bán dầu ngạc nhiên hỏi, “hôm nay bà mua dầu để làm gì?”. Bà nói, “tôi mua dầu để cúng dường Phật, mong đời sau đủ phước báu để chuyển kiếp nghèo hèn này”. Chủ bán nghe nói thế vui vẻ cho bà thêm một phần để cúng dường, nhờ vậy ngay hiện đời bà được sáng tâm, đèn của bà đốt cả ngày đêm không tắt, dù có thổi đèn cũng như vậy. Ta cúng dường với lòng thành kính thì quả báo đến hết sức kỳ diệu, nhiệm mầu đến lạ lùng, khó có thể tin đó là sự thật; hoặc ta hay thắp sáng đèn đường để người qua lại dễ dàng, thấy được gò nỗng, sình lầy mà không bị vấp ngã.

Đui mù là một thiệt thòi rất to lớn, có mắt để nhìn, để thấy mà biết phân biệt được mọi sự vật đẹp xấu như thế nào. Có một thầy thuốc chữa bệnh mắt rất giỏi, một hôm có người phụ nữ bị bệnh mắt chữa trị nhiều nơi không hết và có nguy cơ bị mù, gặp được thầy giỏi bà mừng vô hạn nên hứa rằng, “nếu ông chữa lành đôi mắt cho tôi, tôi xin nguyện tất cả con cái của tôi sẽ làm người hầu cho ông để đền ơn đáp nghĩa”; nhưng đến khi ông sắp chữa lành đôi mắt thì bà giở giọng tráo trở, muốn lật lọng giao kèo. Thầy thuốc biết được tâm niệm xấu của bà nên oán giận mà dùng thuốc độc làm bà mù lại đôi mắt. Do vậy kiếp sau ông bị quả báo mù lòa từ lúc mới sinh ra. Một nguyên nhân gây mù lòa khác là hướng dẫn người lầm đường, lạc lối, đi vào chỗ đam mê, tội lỗi, làm nhiều điều xấu ác. Người thế gian ăn không ngồi rồi lợi dụng trẻ nít mồ côi bắt về làm mù mắt để đi ăn xin, đem tiền về cho chúng. Việc làm này quá tàn nhẫn, chỉ có những kẻ ác ôn, không còn tính người mới dám làm như thế. Quả báo về sau vô số kiếp bị mù loà đôi mắt mà vẫn phải bươn chải tự kiếm miếng ăn trong nhọc nhằn, vất vả nhưng vẫn thiếu thốn, khó khăn nghèo hèn đói khát và còn bị người khác hành hạ đánh đập trở lại.

Sáu căn không đầy đủ là một thiệt thòi to lớn, lại bị môi miệng sứt thiếu làm cho người càng thêm xấu xí. Thường những ai bị quả báo này hay tối dạ, chẳng sáng suốt tí nào. Nếu là con trai còn dễ coi một chút, nếu là con gái thì rất khó coi. Người bị như thế thường hay nói ngọng, nói đớt, đã xấu lại còn mắc chứng nói chuyện khó nghe. Bởi kiếp trước hay chọc phá người câm điếc, lại còn không tín tâm Tam bảo, đi chùa mục đích để vui chơi thỏa thích hoặc nói chuyện phím, thấy người cúng dường sinh tâm tật đố, chỉ trích, dèm pha, chê bai người có giới hạnh đầy đủ. Nhẹ thì quả báo môi miệng sức thiếu, nặng thì câm điếc, ngọng nghẹo, xấu xí, tật nguyền, và còn vô số ác nghiệp khác mà cấu thành quả khổ cũng chỉ vì thấy biết sai lầm, không tin nhân quả mà chịu nhiều tai ương, khốn khổ trong cuộc đời. 

Mẹ mang nặng đẻ đau, chịu khổ sở nhọc nhằn, cha đi làm thuê làm mướn nuôi ta ăn học đàng hoàng, khi lớn khôn lại dựng vợ gã chồng, suốt một đời tận tụy hy sinh vì con trẻ; nhưng ta chẳng biết ơn mà còn chửi mắng cha mẹ thậm tệ nên đời nay phải chịu quả báo câm điếc, ngọng nghẹo, khốn khổ vô cùng. Kinh Phật dạy trên đời này có hai hạng người không thể trả ơn hết được là mẹ và cha, vậy mà ta nào hay biết; vì đắm sắc mê hoa, bị tiếng sét ái tình làm lung lạc lòng mình đến nỗi bất hiếu với cha mẹ, không cung cấp dưỡng nuôi khi cha mẹ tuổi già đã đành, lại còn đánh đập, mắng chửi, bỏ cho đói khát. Tội ấy cao ngất đất trời, bị đọa địa ngục chịu khổ đau vô số kiếp, đến khi được làm người trở lại thì bị câm điếc, ngọng nghẹo, thật đáng thương thay. Mắng chửi, nói nặng người thì bị người mắng chửi, đánh đập trở lại, nếu không dằn được cơn giận thì hai bên xấu xé lẫn nhau dẫn đến “nai giạt móng, chó le lưỡi” mà còn gây thêm ân oán, hận thù không có ngày thôi dứt. Người phật tử hãy nên lấy hạnh hiếu làm đầu, vì có hạnh này thì muôn hạnh lành khác mới được phát sinh theo và từ đó ta mới thật sự có tấm lòng nhân ái thương người, cứu vật. Người ngoài ta vẫn thương xót, giúp đỡ thì cha mẹ ta càng cung kính, hiếu dưỡng hơn; chắc chắn đời này và đời sau ta có thân thể tốt đẹp, trang nghiêm, đầy đủ mắt-tai-mũi-lưỡi-thân-ý vẹn toàn.

Còn nữa...
Thích Đạt Ma Phổ Giác

TIN, BÀI LIÊN QUAN:

• 

  Chú giải kinh Nhân Quả Ba Đời (P.1)