Một cõi trời Nam chùa Một Cột

Hòa thượng thế danh là Nguyễn Tất Chính, tên thật là Trần Đức Huy, sinh 1906 tại thôn Ứng Luật, xã Quang Thiện, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Ngài là con nuôi của của nhà cách mạng lão thành – Huỳnh Thúc Kháng sau khi thân phụ qua đời; người xuất gia với sư tổ Đình Thanh Nghĩa trụ trì tổ đình Kim Liên Đồng Đắc, pháp hiệu là Thanh Đàm, tự là Trí Đức; thọ sa di năm 13 tuổi và giới cụ túc năm 20 tuổi.Hơn 30 năm ở miền Bắc, Hòa Thượng tu học qua các Tổ đình như: Phúc Nhạc, Cổ Loan, Bích Động, Phượng Ban, Xuân Vũ, Sơn Thủy, Quảng Bá, Ngũ Xá, Bằng Sở, Kính Chủ, Đào Viên,Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang).

Năm 1934 ngài hưởng ứng phong trào chấn hưng Phật giáo tại Trung ương Hội Phật giáo Bắc kỳ. 

Năm 1936, Hòa thượng cùng phật tử và nhân dân 62 xã thuộc huyện Kim Sơn đấu tranh với Giám mục Nguyễn Bá Tòng, Lê hữu Từ, lấy lại hơn 200 ngàn mẫu đất Cồn Soi do nhà thờ chiếm đoạt.(cuộc đấu tranh kéo dài 10 năm mới thành công).

Năm 1944 ngài thanh lập cô nhi viện Kim Đồng.

Năm 1945 nạn đói hoành hành, ngài dùng số tiền  cất chùa để cứu đói nhân dân và mai táng nạn nhân chết đói.

1946 Ngài cùng Giám mục Lê Hữu từ làm cố vấn cho Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Năm 1947, Hòa thượng cùng 20 ngàn tín đồ  giải cứu 2.000 người yêu nước bị giam nhốt dưới hầm nhà thờ Phát Diệm.

Năm 1953 nhận lời thỉnh cầu của đa số Phật tử Nam Kỳ, vì Phật sự lợi tha khi biết tin một số phần tử cực đoan Phát Diệm lên án tử hình Hòa thượng, đại tá Hồ Du Tử, ngài đã vào Nam lập chùa Linh Giác  tại Đà Lạt. 

1956 quyết định xây dựng chùa “Một cột”trãi qua nhiều khó khăn khi chính quyền nhà Ngô cấm đoán với lý do chính trị; 1959 tái thiêt toàn bộ chùa Phổ Quang; 1960 hưng công xây dựng chùa Phổ Minh. 1966 xây chùa Phổ Chiếu, Phổ Minh Gò Vấp.

Tháng giêng năm 1960 Hòa thượng cùng 19 vị sư chùa Phổ Quang bị chính quyền Ngô Đình Diệm bắt giam.

1981 Hòa thượng được suy tôn chứng minh đạo sư Tổ đình Vĩnh Nghiêm; Sau khi Hòa thượng Đức Nhuận (miền Bắc) viên tịch, sơn môn Đồng Đắc, Quảng Bá, Hòe Nhai suy tôn ngài làm Viện chủ Nam Thiên Nhất Trụ là Trưởng sơn môn.

Những năm cuối đời, Hòa Thượng tu bổ Nam Thiên Nhất Trụ, trùng tu chùa Phổ Quang (Tân Bình).

Năm 1999, ngài cử Thượng Tọa Thanh Ngọc kế thế trụ trì Nam Thiên Nhất Trụ.

Giờ Hợi ngày 10/10 năm Tân Tỵ, 23 giờ 30, ngài thâu thần thị tịch tại Nam Thiên Nhất Trụ, quận Thủ Đức. Ngài thuộc môn phái Tào Động.

Sau buổi lễ ngắn gọn kỷ niệm 14 năm viên tịch của Hòa thượng, BTC đọc quyết định bổ nhiệm trụ trì Nam Thiên Nhất trụ cho ĐĐ.Thích Minh Đạo, đệ tử trong tông môn; được các cơ quan ban ngành từ Trung ương đến một số địa phương gửi hoa và quà đến chúc mừng.

Hơn một ngàn tăng, ni, phật tử trong và ngoài tông môn Vĩnh Nghiêm đến tham dự, một số cán bộ các cấp cũng có mặt.

Đạo từ của Hòa thượng Phó Pháp chủ kiêm Trưởng môn phái miền Vĩnh Nghiêm sau khi quyết định bổ nhiệm được tuyên bố, HT.Thanh Ngọc, viện chủ Tổ đình Nam Thiên Nhất trụ nhắn nhủ đệ tử kế thừa, Thầy Minh Đạo, tân trụ trì đảnh lễ tuyên hứa y giáo phụng hành theo Hiến chương và Pháp lệnh tôn giáo để hoằng truyền chính pháp.

Lễ hoàn mãn sau lễ cúng dường trai tăng cùng ngày.

Minh Mẫn