Nguồn gốc và ý nghĩa của Tết Dương lịch

Thứ bảy, 31/12/2022 02:30

Tết Dương lịch đánh dấu sự khép lại và tiếp lấy sự mở màn một năm mới với nhiều điều mới đang chờ đón. Vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Mọi người ở khắp nơi trên thế giới đều có phương thức chào đón năm mới thật độc đáo, mang đậm nét văn hóa riêng của từng đất nước.

Tết Dương lịch là dịp lễ trọng đại của nhiều nền văn hóa trên thế giới, đánh dấu sự khép lại và tiếp lấy sự mở màn một năm mới với nhiều điều mới đang chờ đón. Vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Mọi người ở khắp nơi trên thế giới đều có phương thức chào đón năm mới thật độc đáo, mang đậm nét văn hóa riêng của từng đất nước.

Nguồn gốc của Tết Dương lịch 

Theo các sử liệu, lịch sử của ngày Tết Dương lịch bắt nguồn từ hệ thống lịch của người La Mã cổ đại. Lịch La Mã được Romulus (người sáng lập thành Roma, khoảng 753 TCN) tạo ra dựa trên hệ thống âm lịch do người Hy Lạp sử dụng. Lịch này được gọi là lịch Romulus, bao gồm 10 tháng, bắt đầu từ ngày chứa điểm Xuân phân (vernal equinox - khoảng ngày 21/3 Dương lịch hiện nay).

Vị vua thứ hai của La Mã là Numa Pompillus (715 - 673 TCN) đã cải tiến lịch Romulus thành lịch Numa gồm 12 tháng. Một năm bình thường của lịch Numacó 355 ngày và vào năm có tháng mens intercalaris (tháng nhuận) thì có 385 ngày.

Vào thời kỳ Cộng hoà La Mã (khoảng 450 TCN), lịch Numa được sửa đổi thành lịch Cộng hoà La Mã. Theo lịch này, hai năm có tháng Mercedonius sẽ có gồm 377 và 378 ngày, hai năm còn lại có 355 ngày. Tuy đã chính xác hơn so với các lịch trước, nhưng lịch Cộng hoà La Mã vẫn còn rất phức tạp, thường bị tính sai vì nhiều lý do khác nhau. Dựa trên bộ lịch này, La Mã là quốc gia đầu tiên chọn ngày 1/1 làm ngày khởi đầu năm mới từ năm 153 TCN. Tuy nhiên, điều này ít được tôn trọng do tập quán văn hóa, chính trị ở các vùng khác nhau của La Mã.

Đến thời đại của hoàng đế Julius Caesar (100 - 44 TCN) thì hệ thống lịch này đã được cải tiến một cách căn bản thành lịch Julius, đặt nền móng cho Dương lịch ngày nay. Bộ lịch mới của Julius Caesar được áp dụng khá đồng bộ trên toàn đế quốc La Mã, vẫn giữ ngày 1/1 là ngày đầu năm. Để tưởng nhớ tới ông, Thượng nghị viện đã dùng tháng sinh nhật của ông (tháng 7) đổi tên thành tháng July từ tên cũ là tháng Quintilis.

Đến đời cháu của vua Caesar là Hoàng đế Augustus cũng có một tưởng thưởng danh dự tương tự. Theo đó, tên tháng 8 được đổi từ tháng Sextilis thành tháng August, vì ông có công sửa sai trong sự tính toán của năm nhuận.

Lịch Julius không có những sửa đổi quan trọng nào cho đến năm 1582 khi Giáo hoàng Gregory XII nhậm chức, ông đã hợp nhất phương pháp tính Lịch hiện đại để phân chia tháng năm. Giáo hoàng sửa đổi và xác nhận ngày của năm mới là ngày 1/1 bất chấp mọi chống đối của các hiệp hội tín đồ Cơ đốc giáo.

Những quốc gia Công giáo tiếp nhận ngày Năm mới sớm nhất, sau đó đến các nước theo đạo Tin lành. Nước Đức chấp nhận ngày năm mới từ năm 1700, sau đó là Anh năm 1752 và Thụy Điển năm 1753. Những nước phương Đông ảnh hưởng của nhiều tôn giáo như Hindus, đạo Lão, Phật giáo, Hồi giáo nhưng cũng lần lượt dùng lịch giống Cơ đốc giáo. Nhật Bản chấp nhận ngày năm mới Dương lịch vào năm 1873 và Trung Quốc năm 1912. Những giáo hội dòng chính thống giáo phương Đông đón nhận ngày Tết Dương lịch muộn hơn, khảng thập kỷ 1920. Nước Nga chấp nhận ngày này trong hai lần, lần đầu tiên năm 1918 và lần thứ hai năm 1924.

Đón Tết Dương lịch tại Việt Nam 

Tại Việt Nam, Tết Dương lịch được áp dụng từ thời Pháp thuộc, khi lịch Tây bắt đầu được sử dụng thay Âm lịch truyền thống. Các công sở lúc đó được nghỉ những ngày này để tổ chức lễ hội đón năm mới. Ngày nay, Tết Dương lịch đã được Việt hóa và trở thành một ngày lễ truyền thống của toàn dân...

Vào dịp tết Dương lịch ở Việt Nam, người lao động sẽ được nghỉ nguyên lương, và học sinh, sinh viên cũng có một kỳ nghỉ kéo dài từ 1 - 2 ngày. Đây là dịp mà người dân cả nước được nghỉ ngơi sau một năm làm việc, nhiều gia đình, nhóm bạn chọn đi du lịch, ăn uống và vui chơi cùng nhau. Trong những ngày này, mọi người sẽ dành cho nhau những lời chúc tốt đẹp với mong muốn có một năm mới an khang - thịnh vượng hơn. Trong dịp lễ Tết Dương lịch, nhiều địa điểm trong cả nước cũng tổ chức các sự kiện lớn để cùng nhau chúc mừng năm mới. 

Một số sự kiện Tết Dương lịch tại các thành phố lớn: 

Hà Nội:

- Heineken Countdown Party 2023 Tối 31/12/2022, Countdown 2023 tại quảng trường Cách mạng tháng Tám.

- Herbalife Nutrition Countdown Party Chào Xuân 2023 cũng được tổ chức từ tối 31/12/2022 đến 0h ngày 1/1/2023 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (Hà Nội).

Countdown Ecopark 2023 bắt đầu từ 21h30 đêm 31/12/2022 tại Công viên Hồ Thiên Nga, Ecopark, Hà Nội.

Thành phố Hồ Chí Minh: 

Từ 17h30 ngày 31/12/2022 đến 0h30 ngày 1/1/2023, countdown 2023 tại tại 2 điểm gồm phố đi bộ Nguyễn Huệ và đường Lê Duẩn.

Vào đêm 31/12 diễn ra hàng loạt chương trình biểu diễn nghệ thuật được tại Tp.Thủ Đức và các quận 12, quận Tân Phú, quận Bình Tân; các huyện Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè và Cần Giờ. Đến 0h ngày 1/1/2023 diễn ra chương trình bắn pháo hoa nghệ thuật tầm cao 15 phút tại đầu đường hầm sông Sài Gòn.

Đà Nẵng: Tối 31/12/2022, Đại tiệc chào đón năm mới từ Larue tại quảng trường công viên Biển Đông. 

Tại Phú Quốc, New Year Countdown 2023 – Hành trình của hạnh phúc diễn ra đêm 31/12. Màn đếm ngược đón năm mới, sẽ thực hiện tại Quảng trường Ánh Dương, thị trấn Hoàng Hôn (An Thới, Phú Quốc) với màn trình diễn pháo hoa rực rỡ.

Tại Nha Trang, Lễ hội Countdown sẽ diễn ra từ 16h ngày 31/12 tại quảng trường 2 tháng 4.

Vô Thường (TH)