Kiến thức
Bốn điều không thể ngăn ngừa được
Thứ hai, 21/10/2021 08:17
Trong bộ Tạp A Hàm, Anguttara Nikaya, đức Phật có giảng về bốn hiểm họa mà không ai có thể ngăn ngừa.
Trên đời có rất nhiều việc không thể cưỡng cầu. Tất cả chỉ có thể dựa vào một chữ duyên mà thôi.
Đức Phật dạy về việc biết hổ thẹn
Đó là bản chất hiểm nguy của tuổi già, của bệnh tật, của sự chết và hiểm họa phải chịu hậu quả của những hành động bất thiện. Đó là bốn điều mà không ai có thể ngăn ngừa. Chúng ta không thể ngăn ngừa, mà ai khác cũng không thể ngăn ngừạ. Trên thế gian ngày nay chúng ta đã thực hiện được nhiều tiến bộ trong lãnh vực khoa học và kỹ thuật. Nhưng không có khám phá nào có thể ngăn ngừa bốn hiểm họa ấy. Những vị đã tự xưng là có phép tắc hay bùa chú cũng không thể làm gì để giúp ta tránh khỏi bốn tai nạn ấy. Những người đã tự mãn khoe khoang rằng mình có nhiều thần thông, có thể thăng thiên hay độn thổ, cũng không thể làm gì. Đó là bốn hiện tượng mà không ai có thể ngăn ngừa, đức Phật dạy như vậy.
Sự kiện không thể ngăn ngừa có nghĩa là chắc cha con thế nào chúng ta cũng phải đương đầu với nó. Đức Phật dạy rằng ta phải lấy giáo pháp để tự bảo vệ, phải thực hành giáo pháp để tránh khỏi đau khổ, ưu sầu, rên than và buồn phiền khi lâm vào hoàn cảnh hiểm nguy. Thực hành và chứng nghiệm giáo pháp giúp ta tránh hiểm họa. Quý vị hãy cùng sư đọc lên câu kệ:
"Tuổi già, bệnh hoạn, chết chóc, và gánh chịu hậu quả của nghiệp bất thiện. Đó là bốn diều không thể ngăn ngừa."
Không thể ngăn ngừa có nghĩ là thế nào ta cũng phải gặp. Chắc chắn ta phải đương đầu với bản chất thiên nhiên của tuổi già, chắc chắn thế nào cũng phải đau ốm bệnh hoạn, phải chết, và phải gánh chịu hậu quả của những nghiệp bất thiện (akusala kamma) đã tạo. Không thể tránh. Như vậy phải đề phòng bằng cách thực hành và phát triển giáo pháp.
Đức Phật dạy những gì và không dạy những gì?
Trong cuộc sống, từ thuở lọt lòng mẹ chúng ta luôn đi dần đến tuổi già, bệnh hoạn, và chết. Kinh điển thường ví ta đang đi đến một nơi đầy rắn độc. Có nghĩa là ta đang đi đến tuổi già, đế bệnh hoạn và tử vong, vốn là những hoàn cảnh nguy hiểm giống như những nơi đầy rắn độc.
Khi phải đi đến một nơi có nhiều rắn độc thì ta phải trang bị khí giới như gậy gộc, thương, giáo... Chỉ làm như vậy ta mới có thể tự bảo vệ và an toàn đi đến nơi đến chốn.
Cùng thế ấy ta cần phải trang bị đầy đủ khí giới phòng khi lâm vào những hiểm họa tuổi già, bệnh hoạn và chết chóc. Khí giới ấy là giáo pháp. Phải trao dồi và phát triển giáo pháp. Có nên trao dồi và phát triển giáo pháp không? Ta không thể tránh khỏi những hiểm họa ấy. Chắc chắn phải đương đầu với nó. Vậy, hãy nên trang bị đầy đủ khí cụ.
