Góc nhìn Phật tử
Tâm thanh tịnh sẽ an lạc
Thứ sáu, 24/01/2020 09:20
An lạc bước theo sau nghĩa là: nếu con người tạo thiện nghiệp qua ba cửa thân, khẩu, ý từ giờ nào, thì an lạc sẽ đi theo bên người ấy từ giờ đó. Người này sẽ được siêu sanh về nhàn cảnh, để được hưởng sự an vui hạnh phúc.
Trong kinh Pháp Cú, phẩm Song Yếu, bài kệ số 2, đức Phật có dạy:
“Ý dẫn đầu các pháp
Ý làm chủ, ý tạo
Nếu với ý thanh tịnh
Nói lên hay hành động
An lạc bước theo sau
Như bóng không rời hình”.
(HT. Thích Minh Châu)
Hoặc có một dị bản sau:
“Tâm đi trước các pháp
Tâm chủ, duy tâm tác
Nếu bằng tâm trong sạch
Nói năng hoặc hành vi
Phúc lạc sẽ theo người
Như bóng theo hình thật”.
Tâm ý làm chủ các pháp, vì tâm ý là chúa tể của các pháp.
Ý ở đây cũng chính là tâm, là thức uẩn. Các pháp chỉ cho thọ uẩn, tưởng uẩn và hành uẩn. Ví như có nhiều người cùng làm phước trong một buổi lễ cúng dường đến các Tỳ-kheo Tăng, thì sẽ có một người A hoặc B dẫn đầu trong nhóm ấy. Ý hoặc tâm ở đây cũng giống người dẫn đầu kia. Tâm ý làm duyên khởi cho các pháp sanh lên, nên gọi là ý dẫn đầu các pháp. Tâm sanh thì các pháp sanh, tâm diệt thì các pháp diệt.
Tâm ý làm chủ các pháp, vì tâm ý là chúa tể của các pháp. Giống như thủ lãnh của một đàn rắn gọi là rắn chúa, hoặc vị chủ tịch trong cuộc nhóm họp thì được gọi là hội chủ. Nơi đây, nói tâm ý là chủ cũng y như thế. Tâm ý tạo tác có nghĩa là: các pháp do tâm làm nguyên liệu hay do tâm làm bản thể mà sanh ra, giống như ta lấy vàng làm nguyên liệu, để chế ra nhiều món đồ kim loại, ta thường nói các món đồ ấy làm bằng vàng, nghĩa là do vàng mà làm ra.
Như bóng, không rời hình có nghĩa là như bóng rọi của thân mình luôn luôn dính liền theo thân, thân đi thì bóng cùng đi, thân đứng thì bóng cũng đứng.
Nếu bằng tâm ý trong sạch nghĩa là bằng tâm thuần thiện, không bị tham, sân, si làm cho ô nhiễm, dơ đục. Người có tâm trong sạch như thế, sẽ nói ra toàn là bốn thứ lời lành như: không nói dối, không nói lưỡi hai chiều, không nói lời thô ác, không nói lời thêu dệt. Những người ấy luôn làm ba nghiệp lành về hành vi như: không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm. Về ý nghĩ, họ không bao giờ tham, sân, si. Lộ trình của thập thiện nghiệp trải qua ba cửa thân, khẩu, ý tròn đủ như thế.
An lạc bước theo sau nghĩa là: nếu con người tạo thiện nghiệp qua ba cửa thân, khẩu, ý từ giờ nào, thì an lạc sẽ đi theo bên người ấy từ giờ đó. Người này sẽ được siêu sanh về nhàn cảnh, để được hưởng sự an vui hạnh phúc.
Như bóng, không rời hình có nghĩa là như bóng rọi của thân mình luôn luôn dính liền theo thân, thân đi thì bóng cùng đi, thân đứng thì bóng cũng đứng.
An lạc bước theo sau nghĩa là: nếu con người tạo thiện nghiệp qua ba cửa thân, khẩu, ý từ giờ nào, thì an lạc sẽ đi theo bên người ấy từ giờ đó. Người này sẽ được siêu sanh về nhàn cảnh, để được hưởng sự an vui hạnh phúc.
Chúng ta hãy ghi nhớ bài thơ lục bát sau:
“Tâm đi trước thọ, tưởng, hành
Tâm là chủ pháp, tâm là nghiệp duyên
Ai mà tâm sạch lành hiền
Nói làm chi cũng yên vui theo mình
Ví như bóng nọ tùy hình
Hình đâu bóng đó như in hẳn hòi”.
