Trong nước
Quốc lão Đặng Đình Tướng và giỏ thư kêu oan của dân
Thứ năm, 09/08/2023 01:19
Nói về Quốc lão Đặng Đình Tướng, nhà sử học Phan Huy Chú nhận xét: "Ông tuổi trẻ làm quan lên đến chức vị cao sang; trong khoảng ngót 70 năm, từng trải mấy triều, trở nên bậc kì cựu, công danh phẩm vọng hơn cả các quan".
Đặng Đình Tướng đỗ Tiến sĩ khoa Canh Tuất (1670) đời Lê Huyền Tông, trải thăng các chức vụ quan trọng, tột bậc của ngạch quan chức hồi bấy giờ. Đến khi tuổi đã cao, ông đựợc lên hàng Quốc lão và nghỉ hưu.
Khi chúa Trịnh Giang mới lên ngôi, Đặng Đình Tướng viết cả cuốn sách gồm 8 thiên "Thuật cổ quy huấn" để khuyên răn. Nghỉ hưu tại quê nhà ở Lương Xá (thị trấn Chúc Lý, huyện Chương Mỹ, Hà Nội ngày nay), nhưng vào các ngày Rằm và mùng Một hàng tháng, Quốc lão Đặng Đình Tướng vẫn được mời tới dự họp trong phủ Chúa để tham vấn các vấn đề chính sự.
Trần Thủ Độ có phải là thủ phạm thảm sát nhà Lý?
Nhà thờ Quốc lão Đặng Đình Tướng.
Mỗi lần ông ra Thăng Long, người dân đứng chờ sẵn rất đông ở suốt hai bên đường để lạy chào ông. Dân oan, quan oan thì chờ để được dâng đơn thư nhờ ông tâu lên triều đình. Vì đông người chờ ông suốt dọc đường nên kiệu của ông di chuyển rất chậm. Sau, ông cho treo hai giỏ tre ở đầu và cuối đòn kiệu, ai có oan ức gì thì viết đơn bỏ vào đó, khi kiệu vẫn đi như bình thường.
Ra đến Thăng Long là đã chiều tối; ông dành cả đêm ngồi đọc các đơn rồi sắp xếp việc nào vào việc đó, sáng hôm sau tâu lên Chúa và đưa cho các bộ phận giải quyết. Nhiều vụ án oan nhờ thế mà được giải quyết, nhiều người vì thế mà được giải oan.
Năm 1735 Đặng Đình Tướng qua đời, thọ 87 tuổi. Ông được truy tặng là Đại Tư không, phong Phúc thần.
Trong Lịch triều hiến chương loại chí, nhà sử học Phan Huy Chú viết: "Ông tuổi trẻ làm quan lên đến chức vị cao sang; trong khoảng ngót 70 năm, từng trải mấy triều, trở nên bậc kì cựu, công danh phẩm vọng hơn cả các quan. Ba con và một cháu của ông đều cưới Quận chúa, một nhà quí thịnh người ta gọi ông là Tiên quốc lão. "
Có thể nói, Đặng Đình Tướng trong khoảng gần 70 năm làm quan dưới triều Lê - Trịnh được sử gia các triều đại phong kiến đánh giá cao. Không chỉ là một vị danh thần văn võ song toàn, được Chúa tin dùng và có nhiều công lao, ông còn là một vị danh Nho chính trực, giản dị, có tấm lòng khoan thứ thương dân...
